بورس کالا مکانی است که در آن انواع محصولات مرتبط کشاورزی، دارویی و غیره به صورت مستقیم دادوستد می‌شوند. در این نوع از هیچ‌گونه حواله یا برگه‌ای استفاده نشده و از این رو یکی از مطمئن‌ترین روش‌های خریدوفروش است؛ اما به شرطی اینکه شما قواعد و نکاتی را رعایت کنید. اولین اصل این است که با انواع قرارداد بورس کالا آشنا شده و به خوبی بدانید که از کدام نوع باید برای ثبت درخواست خود استفاده کنید. متأسفانه این مسئله‌ای بوده که برخی به دلیل ناآشنا بودن با آن‌ها، بیشتر از اینکه سود کنند، ضرر کرده‌اند؛ آن هم در بورس کالایی که بیشتر از بقیه نوع بورس‌ها سوددهی بالایی دارد.
حالا در ادامه انواع قراردادهای بورس کالا را معرفی می‌کنیم. این نکته را قبل از شروع در نظر بگیرید که تمامی دادوستدها باید در چهارچوب یکی از همین قراردادهای بورس انجام شود.
قرارداد بورس کالا
قرارداد نقدی
همانطور که از اسم آن می‌توان متوجه شد، تمامی تراکنش‌ها به صورت نقدی است. خریدار باید تمامی مبلغ را به صورت نقدی همراه با کارمزد کارگزار پرداخت کند. از آن طرف فروشنده هم باید کالا را مطابق قرارداد به موقع تحویل دهد. این نوع قرارداد به تحویل فوری هم معروف است و تمامی مبادلات باید در مدت زمان حداکثر سه روز کاری انجام شود.
قرارداد سلف
در این نوع قرارداد بورس کالا خریدار کل مبلغ را در زمان ثبت معامله واریز می‌کند؛ اما فروشنده در تاریخ و مکان مشخص در آینده کالا را تحویل خواهد داد. زمان تحویل بسته به نوع کالا می‌تواند تا چند ماه بعد هم باشد و در بیشتر موارد قیمت کمتری از حالت نقدی دارد.
قرارداد نسیه
در این نوع قرارداد، پیش پرداختی نقدی صورت گرفته و بقیه مبلغ در تاریخ‌های مشخص به حساب فروشنده واریز می‌شود؛ اما فروشنده متعهد می‌شود که کالا را حداکثر تا سه روز کاری تحویل دهد.
قرارداد آتی
این قرارداد بورسی از نمونه‌های مهم و خاص بوده و نیاز است که حتماً اصطلاحات مربوط از قبل به طور کامل یاد گرفته شوند. در این نوع فروشنده بخشی از دارایی مشخص شده را بر اساس قرارداد صلح به شخص دیگری صلح می‌کند. در این نوع متعهد شده که دارایی مصالحه شده را در زمان معینی تحویل خریدار دهد و خریدار مبلغ مصالحه را پرداخت کند. همچنین هر دو به اتاق پایاپای وکالت می‌دهند که وجه‌الضمان خود را متناسب با تغییرات قیمت در بورس به طرف دیگر معامله خود واریز کنند. همچنین می‌توانند شخص سومی را جایگزین خود در قرارداد صلح کرده و پس از تسویه از آن خارج شوند.
قرارداد اختیار معامله
این قرارداد بورس کالا به دو نوع اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شوند. در اختیار خرید، فروشنده حق خرید مقدار مشخصی از کالای تعیین شده را مطابق با استاندارد بورس به طرف دیگر قرارداد صلح می‌کند. این حق باید در زمان تعیین شده و قیمت مشخص باشد.
در اختیار فروش که به عنوان شرط ضمن عقد نامیده شده و برعکس بالایی است؛ یعنی خریدار کالای مشخصی را در زمان تعیین شده صلح می‌کند.
نکته مهم اینکه در هر دو حالت نه خریدار ملزم به خرید بوده و نه فروشنده ملزم به فروش است. نکته دیگر اینکه بیشتر قراردادهای مرتبط با خرید سکه در این نوع انجام می‌شود.
قرارداد معاوضه
نام دیگر این قرارداد، سوآپ و از پرکاربردترین و مهم‌ترین قراردادهای بورس کالا است. دو جریان ثابت و شناور در این نوع قرارداد بر اساس مبنای نرخ بهره، ارز یا کالا با هم معامله می‌کنند. صنعت نفت و گاز دو موردی هستند که بیشتر از همه از این نوع قرارداد استفاده می‌کنند. دلیل آن هم ارزان‌تر شدن بسیاری از خدمات مرتبط با صنعت نفتی از جمله خدمات مرتبط با حمل‌ونقل و ریلی است.
اینکه کدام نوع را استفاده کنید، بسته به نوع کالا و صنعتتان بستگی دارد. همچنین احتمال اینکه شما از چند نوع قرارداد در بورس کالا استفاده کنید، بسیار زیاد است.
مقالات مرتبط